.jpg)
Den Bosch, ’s-Hertogenbosch of Oeteldonk; hoe je de hoofdstad van Noord-Brabant ook noemt, het valt niet te ontkennen dat ze prachtig is. Het middeleeuwse stadscentrum van Den Bosch is zelfs één van de oudste en meest complete van het land. Vaar rond over de Binnendieze, wandel langs de monumentale Sint-Janskerk en doe je tegoed aan een klassieke Bossche Bol in deze fraaie stad.
Vesting
Den Bosch was van oudsher al een belangrijke stad binnen het hertogdom Brabant en daar hoorden goede verdedigingswerken bij. De stad groeide echter zo hard, dat de ommuring tot wel drie keer moest worden verlegd. De eerste en grootste uitleg vond plaats in 1318; de stadswallen die toen werden uitgegraven, vormen de grens van wat tegenwoordig het centrum is. Rond het jaar 1500 moet Den Bosch een imposante vesting zijn geweest, met stadspoorten en verdedigingstorens zo ver het oog reikt.
Dieze
Ook binnen de stadswallen was nog genoeg water te vinden. De zogenaamde ‘Binnendieze’ stroomde dwars door het centrum heen. In tegenstelling tot de grachten die we kennen uit andere steden is in Den Bosch door gebrek aan ruimte vaak over de Dieze heen gebouwd. Af en toe duikt er daardoor tussen de pittoreske huisjes nog een stukje middeleeuws water op. Waar de Binnendieze vroeger dienstdeed als riool en vol zat met ratten, kun je er tegenwoordig heerlijk doorheen varen met een rondvaartboot.
Sint-Jan
Bezoekers aan Den Bosch zal hij niet ontgaan: de imposante Sint-Janskathedraal. Oorspronkelijk was de Sint-Jan een romaanse kerk, maar in de veertiende eeuw werd besloten daar de gotische Sint-Janskerk overheen te bouwen. Ruim tweehonderd jaar na de start van de bouw, in 1530, was de kerk eindelijk klaar. De kathedraal wordt geroemd om haar uitgebreide decoraties; zo zijn er alleen op de luchtbogen al zo’n 96 beeldhouwwerken te vinden.
Jeroen Bosch
Middeleeuws Den Bosch moet een vruchtbare grond zijn geweest voor de kunst en de stad heeft dan ook een van de belangrijkste kunstenaars uit de Nederlandse geschiedenis voortgebracht. Jheronimus – of simpelweg ‘Jeroen’ – Bosch staat bekend om zijn drukke, satirische taferelen vol kleine, kronkelende figuurtjes. Zijn werken riepen bij de middeleeuwse medemens vaak ontsteltenis op en dat leverde hem dan ook de bijnaam ‘den duvelmakere’ op: de duivelmaker. Een van Bosch’ bekendste werken is de Tuin der lusten, een enorm drieluik dat de zonden der mensheid bekritiseert.
Noordbrabants Museum
Helaas is de Tuin der lusten alleen te bewonderen in het Prado Museum te Madrid, maar gelukkig kunnen kunstliefhebbers ook in Den Bosch hun hart ophalen. Het Noordbrabants Museum bezit, naast werken van Jeroen Bosch, een uitgebreide collectie van kunst en objecten met een connectie tot Noord-Brabant en de Zuidelijke Nederlanden. Van middeleeuws werk tot Vincent van Gogh en van textielkunst tot archeologische vondsten; je vindt het allemaal terug in het voormalig Gouvernementspaleis aan de Verwersstraat.
Bossche Bol
Ook op culinair gebied ben je in Den Bosch aan het goede adres. Je vindt er de Bossche Bol, een gebak van soezendeeg gevuld met slagroom en overgoten met gesmolten chocoladefondant. Het is onzeker wanneer precies de sjekladebol, zoals hij ook wel wordt genoemd, ontstaan is of wie hem voor het eerst heeft gemaakt, maar waarschijnlijk gaat een variatie van de lekkernij al terug tot de achttiende eeuw.
Tegenwoordig is banketbakkerij Jan de Groot de bekendste bakker van Bossche Bollen en het gebakje is inmiddels door heel Nederland bekend. Kom proeven van deze lekkernijen, maar ook van de stad tijdens een stadswandeling door prachtig historisch Den Bosch.
Door: Hanna de Vos
Gerelateerde stadswandelingen:
Stadswandeling
Den Bosch
Boschwandeling
Vestingwandeling
Den Bosch
